Q&A

Het is overduidelijk dat geld nodig is voor de overgang naar duurzame energie. Pensioenfondsen hebben een verantwoordelijkheid naar de deelnemers toe om hen de beste uitkering te bieden. Tegelijk dragen we allemaal de zorg voor een leefbare samenleving. Door te investeren in duurzame energieopwekking dragen we voor een langdurige periode bij aan een goed rendement én een duurzame toekomst, waarbij het financiële rendement ten goede komt aan onze deelnemers, en het maatschappelijke rendement aan onze ‘aandeelhouder’: de samenleving. Wind op zee kent zeer geschikte methodes om een goed en robuust rendement te behalen.

Het grootste risico verbonden aan windenergieprojecten is dat de prijs van energie en dus ook van windenergie kan stijgen en dalen. Bij windenergie speelt ook nog dat als het windstil is, er geen energie geproduceerd wordt en als er te veel wind staat, er misschien te veel energie opgewerkt wordt. Om dat op te vangen kijken we naar innovatieve manieren om energie op te slaan. Daarnaast investeren we niet in Noordzeker voor de korte, maar voor de lange termijn. We kijken naar het effect over een periode van tientallen jaren. Daardoor hebben de verschillen op jaarbasis weinig tot geen effect op het rendement en dus ook niet op het pensioen van onze deelnemers. Prijsvariatie op de markt vangen we ook op door langdurige contracten af te sluiten, wat leidt tot een langdurig stabiele prijs voor de klanten van de te ontwikkelen windparken. 

Windenergie op zee heeft lagere kosten per opgewekte energie-eenheid dan windenergie op land. Hoewel het bouwen van het windpark op zee duurder is dan op land, waait het meer op zee, waardoor de kosten per kWh lager kunnen zijn dan op land. Verder biedt het opschalen van wind op zee meer onafhankelijkheid van fossiele brandstoffen en de landen waar deze gewonnen worden. Dit is niet haalbaar wanneer we in Nederland alleen vertrouwen op wind en zon op land. 

De risico’s zijn dat er te veel betaald moet worden voor de aanbestedingen, de prijs van energie onvoorspelbaar is, of dat er meer aanbod dan vraag naar energie komt. De IJmuiden Ver (IJVER)-aanbestedingen kennen een maximale biedingsprijs, die voor iedere bieder hetzelfde is. Met name ecologie, systeemintegratie, internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen en circulariteit zijn belangrijke criteria in de aanbesteding. Noordzeker zet zich maximaal in om te innoveren op deze selectiecriteria. De vraag naar energie neemt nog steeds toe: er is nog een heel lange weg te gaan voordat duurzame energie andere niet-duurzame energiebronnen heeft vervangen. Daarnaast zullen we intensief met partners samenwerken op het gebied van duurzaamheid, circulariteit en opslag. Omdat we niet geïnteresseerd zijn in kortetermijnwinst maar in langetermijnstabiliteit, zijn we veel minder vatbaar voor prijsverschillen op de korte termijn. Ook belangrijk: de vergunningen voor IJVER zijn al helemaal geregeld als het bod ingediend wordt, wat het risicoprofiel significant verlaagd.

We willen zoveel mogelijk Noordzekere energie produceren. De overheid deelt die ambitie, want heeft op 16 september 2022 zeer ambitieuze groeiplannen bekendgemaakt: “Vandaag maakt het kabinet plannen bekend voor de verdere groei van windenergie op zee tot 2050. Hierbij wordt uitgegaan om in 2040 zo’n 50 gigawatt aan windvermogen op te wekken en in 2050 te mikken op zo’n 70 gigawatt. Om de industrie en samenleving in Nederland snel te kunnen verduurzamen moet windenergie op zee na 2030 flink doorgroeien, vandaar dat gepland wordt voor het maximum van wat gedacht wordt nodig te zijn. Op dit moment werkt het kabinet al toe naar zo’n 21 gigawatt rond 2030, dit is ongeveer 75% van het huidige elektriciteitsverbruik van ons land”. 

De minimale capaciteit van de windmolens die zullen worden gebruikt bij IJmuiden Ver is 15MW. Dat komt doordat er volgens de vergunning een maximum van 67 windmolens per kavel is toegestaan, zodat de ecologische impact zo klein mogelijk is: beter een paar grote windmolens, dan veel kleine. Om uit te komen op een capaciteit van 1GW per kavel heb je dus windmolens van minimaal 15MW nodig.

Noordzeker probeert zo veel mogelijk de impact op flora en fauna te minimaliseren en de biodiversiteit te vergroten, zowel tijdens de bouw als de operationele fase van het windpark. Noordzeker wil samenwerken met milieuorganisaties en experts op dit gebied. De maatregelen die Noordzeker treft worden uitgebreid en met grote zorgvuldigheid opgenomen in het bod op de aanbesteding.

Er komt CO2 vrij bij het bouwen, onderhouden en afbreken van de windmolens doordat er energie nodig is uit fossiele brandstoffen. Het duurt gemiddeld 3 tot 6 maanden totdat de opwek van duurzame energie de energie benodigd om het windpark te bouwen heeft ingehaald. Gelukkig zijn zeer belangrijke selectiecriteria voor het winnende bod gericht op ecologie en circulariteit. Bieders zullen dus gemotiveerd zijn om alle relevante risico's zo goed mogelijk te mitigeren en kansen aangrijpen om de biodiversiteit te vergroten en te versterken bij aanleg. Noordzeker gaat daarvoor samenwerken met milieuorganisaties en de beste experts op dit gebied. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om initiatieven als het aanleggen van kunstmatige riffen op de zeebodem en tal van andere mogelijkheden worden onderzocht en toegepast.

De verwachting in de industrie is dat de verwachte operationele levensduur van de nieuwste generaties windmolens ruim 30 jaar is. De kans is aanzienlijk dat, met het juiste onderhoud en voortschrijdende technologie, de economische levensduur van dit windmolenpark net zo lang kan zijn als de vergunningsperiode (40 jaar). Noordzeker kiest voor de beste innovaties op het gebied van windmolens, zoals bijvoorbeeld recycleerbare windmolentechnologie.

Milieudefensie geeft een vergelijking tussen windmolens en zonnepanelen. Windmolens leveren veel meer energie op dan zonnepanelen. Om een idee te geven: 1 windmolen (van 15 MW) wekt evenveel stroom op als 125.000 zonnepanelen. Windmolens leveren ook 's nachts en in de winter stroom. Het combineren van windmolens en zonnepanelen is het beste, want op donkere dagen waait het vaak, en op zonnige dagen is er meestal minder wind. Ze zijn als het ware complementair.

De prijs van offshore windenergie is de afgelopen jaren sterk gedaald: de kosten zijn gedaald van 150 tot 200 dollar per megawattuur in 2015 tot minder dan 50 dollar per megawattuur in het Verenigd Koninkrijk eind 2019 (ESMAP 2019). Daardoor is het de goedkoopste grootschalige duurzame energiebron. De kosten van het bouwen van windparken op zee zijn hoger dan bouwen op land. Deze kosten worden ruim gecompenseerd door hogere energieopbrengsten dankzij goede windcondities op zee en de grotere windmolens.

ABP is de initiatiefnemer van Noordzeker en is als pensioenfonds eindverantwoordelijk voor het vermogen van ABP. APG is de uitvoeringsorganisatie die namens ABP de uitvoering voor haar rekening neemt, waarbij in het kader van Noordzeker zij verantwoordelijk zijn voor alle dagelijkse taken zoals bijvoorbeeld het onderhouden van contact met financiële en technische partners, het financieel beleid van de organisatie en toezicht houden op de constructie en operationele fase van windparken.

Noordzeker wil windenergie op de Noordzee zeker stellen voor Nederland.

Wind en water zijn al eeuwen ‘Nederlands DNA’. Wind en water zijn een enorme kans voor de energietransitie van het Nederland van de toekomst. Onze Noordzee vervult daarbij een unieke rol. Noordzeker, een initiatief van pensioenfonds ABP, pensioenbelegger APG en windpark-ontwikkelaar SSE Renewables, richt zich op het grootschalig opwekken van windenergie op de Noordzee. Duurzame energie van en voor Nederland, met een stabiele prijs, voor de komende decennia. 

Wij geloven dat duurzame energieopwekking iets van ons samen is: van en voor ons allemaal. Door nu serieus te investeren in windenergie op de Noordzee, zorgen we voor meer duurzame energie voor het Nederland van morgen. Dat versnelt de noodzakelijke overgang naar duurzame energie en maakt ons minder afhankelijk van fossiele brandstoffen die op kunnen raken en schadelijk zijn voor het milieu, én van landen en bedrijven die olie en gas produceren. Samen worden we eigenaar van onze toekomst.